Soorten externe katheters
Gepubliceerd op: 13 december 2021-Deze tekst is bestemd voor zorgverleners-
Externe katheters zijn uitwendige katheters die over de penis worden geschoven. Er zijn verschillende soorten externe katheters.
Doelgroep
Deze katheters worden gebruikt bij mannen met:
- continue druppelincontinentie;
- aandrangincontinentie;
- frequente mictie.
Toepassing
De externe katheters kunnen overdag gebruikt worden maar ook ’s nachts, 24 uur of voor een bepaalde periode buitenshuis.
De katheter hoeft niet perse continu gedragen te worden. De mannen die deze katheters gebruiken hebben nog spontane mictie, maar het mictiegedrag kan soms lastig en vervelend zijn. Vooral als er ook kans op incontinentie is, of als men ’s nacht of buitenshuis frequent naar het toilet moet. Deze katheter biedt soms ook uitkomst als incontinentiemateriaal onvoldoende werkt of de huid irriteert.
Aanbrengen
Het aanbrengen van een externe katheter vergt handigheid en ervaring. De man kan zelf leren om de externe katheter aan te brengen, maar ook de verpleegkundige kan dit voor de patiënt doen.
De volgende gegevens zijn van belang bij het aanmeten van de juiste katheter bij de man:
- dikte van de penis;
- lengte van de penis, of er sprake is van een teruggetrokken penis;
- hoeveelheid aanwezig schaamhaar;
- (im)mobiliteit van de man.
Uritips
Er zijn diverse soorten uritips op de markt, zowel eendelig als tweedelig. Welk systeem gebruikt gaat worden hangt af van de (on)mogelijkheid van het systeem zelf, afhankelijk van de hoedanigheid van de penis en of het systeem goed blijft zitten.
Uritips zijn in verschillende diameters te krijgen, o.a. 25/ 29/ 32/ 35/ 40 mm; ook in verschillende lengtes: short/ normal/ large.
De uritips zijn doorgaans van 100% siliconen. Ze moeten ‘aangemeten’ worden en afgestemd worden op de lengte en de dikte van de penis. Voor het opmeten wordt een maatkaartje gebruikt. De juiste diameter bepaal je door het kaartje aan de basis van de penis te houden.
Als er sterke beharing is rond de penis dan is het raadzaam deze weg te scheren. Gebruik eventueel de haarprotector. Aan de uritip kan een been- of nachtzak gekoppeld worden. Het is aan te raden om de katheterslang aan de binnenkant van het bovenbeen te fixeren met een pleister. Uritips neigen nogal eens los te laten, bijvoorbeeld bij een aandrangincontinentie als er sprake is van een plotseling groot volumeaanbod urine. Het wil ook wel eens gebeuren dat de uritip vacuüm trekt zodat de urine niet door de slang stroomt maar als het ware terugloopt langs de penisschacht. Langdurig gebruik van een uritip kan roodheid of huidirritatie geven. De uritips mogen 24 uur blijven zitten, daarna verwijderen en een nieuwe aanbrengen.
Bioderm-katheter
De bioderm katheter is geschikt voor mannen met een teruggetrokken penis. De katheter wordt op de glans (eikel) gefixeerd. Met een rozetje van 5 vleugeltjes wordt een tube (slangetje) op de glans vastgeplakt en circulair verstevigd. Hieraan kan een been- of nachtzak gekoppeld worden. De bioderm kan 5 dagen blijven zitten.
Het opvangreservoir wordt om de penis gelegd en gefixeerd met het fixatiebroekje. De slang gaat door de gulp en wordt aangesloten op de beenzak die vervolgens wordt gefixeerd aan het boven- of onderbeen.
Het uroxsysteem is geschikt voor hergebruik.
Om het systeem schoon te maken, moet het worden afgekoppeld. De beenzak in het toilet leeg laten lopen en het geheel met water doorspoelen. Daarna het systeem met het desinfectans omspoelen en droog maken.
Laatst bijgewerkt op: 13 december 2021
