Plasbuisvernauwing
Urethrastrictuur
Gepubliceerd op: 06 december 2021Een plasbuisvernauwing wordt ook wel urethrastrictuur genoemd (plasbuis = urethra). Dit ontstaat door beschadiging van het slijmvlies waarmee de plasbuis is bedekt.
Dit kan op allerlei manieren gebeuren. Bijvoorbeeld doordat u als kind op de stang van de fiets bent gevallen. Zo kan er een beschadiging aan het slijmvlies ontstaan. Hierdoor kan vervolgens op latere leeftijd littekenweefsel ontstaan, waardoor de plasbuis vernauwt en een zogenaamde 'strictuur' vormt.
Andere oorzaken van vernauwingen van de plasbuis zijn het plaatsen van een katheter voor een operatie, geslachtsziekten, ontstekingen aan de penis of een prostaatoperatie.
De plasbuisvernauwing begint meestal als kleine ringetjes en kan langzaam verergeren en daarmee de plasbuis zelfs volledig blokkeren en dit geeft plasproblemen. Vaak is de oorzaak niet bekend.
Polikliniek
De behandeling van plasbuisvernauwing is een speciaal aandachtsgebied binnen de polikliniek Urologie van het Slingeland Ziekenhuis. Ook van buiten de regio van het ziekenhuis komen patiënten speciaal voor het herstellen van de plasbuisvernauwingen naar deze polikliniek. Het aantal bezoeken dat een patiënt aan het Slingeland Ziekenhuis moet brengen, wordt daarbij zo laag mogelijk gehouden.
Problemen
Veel urologische aandoeningen uiten zich als plasproblemen. Is de normale afvoer van urine verstoord, dan geeft dit klachten. Deze klachten kunnen zijn:
- een slechte urinestraal;
- te vaak plassen;
- vervelende aandrang om te plassen;
- nadruppelen;
- blaasontstekingen;
- problemen met erectie en klaarkomen.
De gevolgen van een strictuur
Een strictuur geeft een verhoogde weerstand in de plasbuis. Naarmate de strictuur verergert neemt de weerstand toe. Urine kan er dus minder gemakkelijk langs. Om toch een goede urinestraal te houden gaat de blaas harder samentrekken. Dit geeft pijnklachten. Door de dagelijkse training van de blaas groeit de blaasspier. Deze doet letterlijk aan bodybuilding. Na jaren wordt deze dikker en ontstaan er uitstulpingen. Hierin blijft urine achter zodat er een verhoogd risico op blaasontstekingen ontstaat. Uiteindelijk functioneert de blaas niet meer en wordt plassen onmogelijk. Het is dus noodzakelijk om een strictuur tijdig te behandelen.
Eerste polikliniekbezoek
Al tijdens het eerste bezoek wordt de patiënt na onderzoek volledig geïnformeerd over de vernauwing en de behandelmogelijkheden.
Er volgt een gesprek over de klachten, de mogelijke oorzaak van de vernauwing, eerdere behandelingen en de algehele gezondheid. Daarna wordt direct het vervolgonderzoek (urethro-cystoscopie en röntgenonderzoek) uitgevoerd.
De diagnose
De uroloog zoekt uit wat de oorzaak van de klachten is. De oorzaak kan gelegen zijn in de blaas, de prostaat of de plasbuis.
Gaat het om een vernauwing van de plasbuis, dan is het noodzakelijk om te bepalen waar de zogenaamde strictuur zit en hoe uitgebreid deze is. Hiervoor zijn drie verschillende onderzoeken van toepassing, die allemaal plaatsvinden op de polikliniek Urologie.
Na de onderzoeken is de evaluatie van de vernauwing afgerond. De verschillende behandelmogelijkheden worden uitgebreid besproken met de patiënt. Als een keuze voor een bepaalde behandeling is gemaakt wordt een operatiedatum bepaald. Daarna vindt nog een bezoek aan het pré-operatiefspreekuur plaats bij de anesthesioloog.
Plastest (Uroflow onderzoek)
Bij dit onderzoek (uroflowmetrie) plast u in een metertje. Zo is te meten hoe krachtig uw urinestraal is.
Onderzoeken van de strictuur
Urethro-cystoscopie
Bij de cystoscopie krijgt u een plaatselijke verdoving. De uroloog schuift vervolgens een heel klein slangetje met daarin een camera (cystoscoop) in de plasbuis (urethra). Deze camera is verbonden met een monitor. De gehele binnenzijde van de plasbuis wordt gefotografeerd. De uroloog kan de vernauwing zo bekijken en de lengte en plaats van de strictuur bepalen.
Het röntgenonderzoek (retrograad urethrogram)
De uroloog legt een zeer klein slangetje in het begin van de plasbuis. Door dit slangetje wordt contrastvloeistof in de plasbuis gespoten, zodat de binnenzijde van de buis gevuld is. Met röntgenapparatuur wordt een foto gemaakt zodat de buis als een zwarte streep in beeld komt. De strictuur is als een vernauwing te zien.
Behandelmogelijkheden
Er zijn meerdere behandelmogelijkheden voor een vernauwing in de plasbuis. De behandeling is afhankelijk van de plaats, lengte en de oorzaak van de strictuur. Het doel van de behandeling is om de strictuur op te heffen en ervoor te zorgen dat er niet opnieuw een strictuur ontstaat. Dit valt niet mee aangezien een strictuur littekenweefsel is. Na een behandeling ontstaat altijd opnieuw littekenweefsel. De uroloog probeert ervoor te zorgen dat nieuw littekenvorming zo beperkt mogelijk blijft zodat niet opnieuw een strictuur ontstaat.
Elke plasbuisvernauwing is anders. Een volledig onderzoek is nodig om tot een goed behandeladvies te komen. Het is belangrijk om van tevoren alle mogelijke opties te bespreken. Zo bent u optimaal gïnformeerd over de mogelijke behandelingen en te verwachten resultaten.
Een vernauwing kan worden opgerekt of ingesneden, het succespercentage van deze ingrepen ligt echter laag. Alleen een korte strictuur in een specifiek stukje van de plasbuis (het bulbaire deel van de plasbuis) komt hiervoor in aanmerking.
Alle andere vernauwingen moeten hersteld worden, deze behandeling heet een urethraplastiek.
Oprekken van de vernauwing (Dilatatie)
De uroloog verdooft uw plasbuis. Vervolgens wordt de vernauwing langzaam opgerekt met behulp van in dikte toenemende staafjes. Deze behandeling dient herhaald te worden.
In sommige gevallen leert de patiënt om zelf de plasbuis op te rekken, ook wel ‘Clean Intermittant Self Catheterisation’ genoemd.
Insnijden van de vernauwing (Sachse interne urethrotomie)
Deze operatie vindt plaats onder narcose of met een ruggenprik. De uroloog brengt via de plasbuis een buisje tot voor de vernauwing in. In dit buisje zit een camera en een mesje (of laser). Het mesje schuift uit het buisje en snijdt de vernauwing in. Hierdoor wordt de plasbuis weer wijder. De vernauwing wordt dan gepasseerd en de uroloog brengt een katheter aan in de plasbuis. De uroloog voert deze ingreep vaak uit. Bij een deel van de patiënten levert dit uitstekende resultaten op. Het voordeel is dat de ingreep weinig belastend en snel is. Een nadeel is dat er in 50 tot 70% van de gevallen opnieuw een vernauwing ontstaat welke dan meestal nog uitgebreider is. Een tweede poging om de vernauwing definitief op te lossen met deze behandeling, leidt in 90% van de gevallen tot een teleurstelling.
Laatst bijgewerkt op: 03 oktober 2022