Dubbel-J-katheter

-Deze tekst is bestemd voor zorgverleners-

Een dubbel-J (ook wel double J)-katheter is een inwendige katheter die zorgt voor het afvloeien van urine van het nierbekken naar de blaas.

Wanneer een dubbel-J-katheter ingebracht wordt

Bij niersteen

Een dubbel J kan ingebracht worden wanneer er sprake is van een steen in de ureter (urineleider). De steen sluit de ureter af, waardoor stuwing in de nier ontstaat. Een dubbel-J wordt dan ingebracht om de nierfunctie te behouden en pijnklachten te verminderen.
Een steen in de ureter kan een infectie veroorzaken (nierbekkenontsteking).
De infectie wordt dan behandeld met antibiotica en door een dubbel-J-katheter te plaatsen. Als de infectie tot rust is gekomen kan de niersteen behandeld worden.

Bij tumor

Een dubbel J kan ook geplaatst worden wanneer de ureter van buitenaf dicht wordt gedrukt ten gevolge van een tumor in de onderbuik.

Bij operatief behandelen stenose of nierstenen

Daarnaast kan een dubbel-J geplaatst worden ter voorbereiding op een operatie in verband met het verwijderen van nierstenen of het operatief behandelen van een stenose (vernauwing van het nierbekken naar de urineleider).Bij de behandeling van de steen door middel van een ureterorenoscopie blijft de dubbel-J-katheter achter in het lichaam.

Aanbrengen

Bij het aanbrengen van een inwendig dubbel-J-katheter plaatst de uroloog een buisje in de urineleider, door middel van een cystoscopie en onder röntgendoorlichting, zodanig dat het ene uiteinde in het nierbekken ligt en het andere uiteinde in de blaas.
De dubbel-J-katheter heeft aan beide uiteinden een krul in de vorm van een J, vandaar de naam. Door deze krullen blijft de katheter op zijn plek.

Vervangen

Wanneer een dubbel J-katheter vervangen moet worden is afhankelijk van het materiaal van de katheter en de verdere behandeling van de aandoening. Als de uroloog tijdens de controle ziet dat de urine goed doorloopt van de nier naar de blaas, dan kan de dubbel-J-katheter verwijderd worden. Blijkt dat dit nog niet optimaal is, dan zal de uroloog een nieuwe dubbel-J-katheter inbrengen tijdens de controle.

Klachten

De krul aan het uiteinde van de katheter die in de blaas ligt, kan de blaas prikkelen. Hierdoor kunnen de volgende klachten ontstaan:

• constant gevoel van aandrang;
• pijn;
• vaak plassen;
• een branderig gevoel bij het plassen;
• bloedverlies bij het plassen.

Pijn in de flank en koorts kunnen wijzen op een verstopping van de katheter. Komt dit voor, neem dan contact op met de polikliniek Urologie. De uroloog zal dan met behulp van een echo kijken of de nier gedilateerd is. Dat wil zeggen dat de nier opgezet is en er geen goede afvoer is van de nier naar de blaas. Er zal dan een nieuwe dubbel-J-katheter geplaatst moeten worden.