Stomazorg stap voor stap

-Deze tekst is bestemd voor zorgverleners-

1. Zorg voor voldoende privacy voor de patiënt.

2. Benodigde materialen klaarleggen:

• juiste stoma-materiaal (1- of 2-delig)
• mal
• afvalzakje
• schoonmaakgazen (nat of droog)
• eventueel een pen
• eventueel een schaar
• eventuele hulpmiddelen zoals huidbeschermendedoekjes/poeder/ringetjes etc.
• eventueel een scheermesje
• bescherming voor de kleding van de patiënt

3. Informeer de patiënt over wat je gaat doen en installeer hem in de juiste positie.
4. Bescherm de kleding van de patiënt.
5. Leeg zonodig eerst het opvangzakje.
6. Verwijder de huidplaat 'pellend' van boven naar beneden.
7. Inspecteer de huidplaat en de inhoud van het opvangzakje.
8. Reinig de huid om het stoma en vervolgens het stoma zelf. Nadien dep je de huid droog
9. Inspecteer de huid en het stoma. Zonodig behandelen (bijvoorbeeld scheren).

Inspecteer de huid en het stoma op:

• bloedingsneiging tijdens de verzorging
• necrose
• prolaps
• hernia
• stenose
• teruggetrokken of verzonken stoma (retractie)
• roodheid van de huid veroorzaakt door:
  • overgevoeligheid voor het materiaal
  • slechte hygiëne
  • lekkage, dit kan ontstaan door:
    • te volle zakjes
    • haargroei onder de plak
    • te grote mal-opening
    • te vette, droge of natte huid
    • verzonken stoma
    • huidplooien

Als je afwijkingen ziet, probeer hier de oorzaak dan van te achterhalen en pas zonodig je akties hierop aan. Als er bijvoorbeeld nog haren onder de plak zitten, scheer deze dan weg of pas de mal aan. Pleeg bij afwijkingen zonodig overleg met de aandachtsvelder binnen je organisatie.

10. Controleer of de malmaat nog juist is (1 tot 2 mm 'vrije' huid). Huid gladtrekken bij het maken van de juiste mal.

Als de huidplaat niet op maat geleverd is moet deze op maat geknipt worden. Of tegenwoordig wordt er ook vaak een kneedbaarsysteem gebruikt; deze hoef je niet te knippen, maar rol je op grootte.

11. Verwarm de huidplaat door wrijven met de handen of door deze enige tijd op de huid te leggen.

12. Bevestig de huidplaat of eendelig systeem van beneden naar boven.
13. Zorg dat de huidplaat rondom het stoma goed aansluit op de huid.
14. Breng het opvangzakje aan (tweedelig systeem).

15. Ruim alles op, noteer zonodig de hoeveelheid ontlasting, installeer de patiënt zonodig weer juist in bed en praat even na.
16. Noteer de verleende zorg in het verpleegkundige dossier en teken het zelfzorgstappenplan af.