Hematurie

Als er bloed in de urine zit (hematurie) is de urine bruin, roze of rood gekleurd. De kleur is onder andere afhankelijk van de hoeveelheid bloed.

Het ontdekken van bloed in de urine kan angst op roepen. Er zijn vele oorzaken voor bloed in de urine, maar vaak wordt onderscheid gemaakt in twee soorten: Macroscopische en microscopische hematurie.

• Als de urine rood kleurt en de patiënt dit zelf kan zien, wordt het macroscopische hematurie genoemd.
• Als het bloed in de urine niet door de patiënt kan worden opgemerkt, maar in het laboratorium door urineonderzoek wordt aangetoond, spreken we over microscopische hematurie.

Oorzaken

De oorzaak van bloed in de urine zou een afwijking in de urinewegen kunnen zijn, zoals de blaas en de nieren. Ook kan er iets mis zijn met de prostaat bij de man. Ook leveraandoeningen, zoals hepatitis, kunnen de urine een oranje kleur geven. Hierbij is geen sprake van bloed in de urine.
Urine kan ook rood of bruin zijn door bepaalde voeding (bijvoorbeeld bietjes) of medicijnen.

Een klein aantal rode bloedcellen in de urine is normaal. Bij 40% van de gezonde mensen wordt af en toe microscopische hematurie waargenomen. Dit heeft overigens geen verdere gevolgen.
Forse inspanning zoals hardlopen, vrijen of menstruatie kan zorgen dat er bloed in de urine verschijnt. Ondanks dat kleine hoeveelheden bloed in de urine bij veel gezonde patiënten voorkomt, is het nog steeds noodzakelijk om een volledig urologisch onderzoek uit te voeren.

Bij ongeveer 50% van de mensen met waarneembaar bloed in de urine en bij 70% van de mensen met een microscopische hematurie wordt geen afwijking gevonden.

De oorzaak van de microscopische hematurie is bij zo'n 40% van de patiënten een nierafwijking. Deze afwijking leidt maar zelden tot een nierziekte.

Als er bloed in de urine wordt verloren moet worden nagedacht over de volgende oorzaken:

• Kanker van blaas of nieren
• Nierstenen of blaasstenen
• Infectie van de urinewegen
• Ontstekingen
• Interne verwonding na bijvoorbeeld een ongeval (trauma)
• Niercyste
• Benigne prostaat hyperplasie (de vergrote prostaat)
• Vaatafwijking
• Nierschorsafwijking
  
  

Reden voor onderzoek

De belangrijkste reden om de patiënt met bloed in de urine te onderzoeken is het uitsluiten van kanker van de urinewegen. Bij een microscopische hematurie wordt 5 tot 10% veroorzaakt door urologische kanker. In macroscopische hematurie is dit 20 tot 25%.

Onderzoeken

De belangrijkste onderzoeken die worden gedaan bij bloed in de urine zijn:

• urineonderzoek
• bloedonderzoek
• blaasspiegeling (cystoscopie)
• echo van de nieren
• contrastonderzoek van de nieren en urinewegen